OVERTHINKING (AŞIRI DÜŞÜNME) NEDİR VE BAŞ ETME YÖNTEMLERİ NELERDİR?
Overthinking kavramı, dilimize İngilizceden geçmiş ve “aşırı düşünme” anlamına gelmektedir. Overthinking (aşırı düşünme), geçmişte yaşanılan durumlar ya da geleceğe yönelik bir konu hakkında gereğinden fazla ve uzun süre düşünmek olarak tanımlanabilmektedir. Düşünme, sürekli tekrar ettiği için “düşünce gevişi(ruminasyon)” olarak da tanımlanır. Bireyler, yaşamları boyunca bazı dönemlerde, bazı durumlara karşı daha fazla düşünebilir ve zor bir karar verme süreci içerisinde olabilirler. Bu dönemlerde daha kaygılı ve düşünceli hissetmek doğal bir durumdur. Ancak bu düşünme süresinin uzaması ve yoğun olması durumunda bazı zamanlar kişinin psikolojisine zarar vermeye başlar. Kişinin, bir durum üzerine ne kadar veya ne yoğunlukta düşündüğü üzerine durumu algılama ve yorumlama şekli etki etmektedir. Bu algılama ve yorumlama şekli, kişinin duygu ve davranışlarını önemli bir şekilde etkilemektedir.
Aşırı düşünme, negatif düşünceleri içerisinde barındırır ve aynı zamanda çözüm odaklı değildir. Bu nitelikleri sebebiyle aşırı düşünme, kişiyi psikolojik olarak yıpratan ve negatif düşünceleri tetikleyen bir problem durumu olmaktadır. Bir durum hakkında aşırı düşünmek korku, stres ve kaygıya neden olmakta ve olumsuz içerikli bu yoğun düşüncelere maruz kalan birey, günlük hayatındaki işlevselliğini yitirebilmektedir. Bu açıdan aşırı düşünme, başta kaygı bozuklukları olmak üzere birçok psikolojik problemde görülen bir semptom olabilmektedir. Sonuç olarak aşırı düşünmek sosyal yaşamınızı, iş yaşamınızı ve kişisel yaşamınızı olumsuz etkileyen bir problem durumu olmaktadır.
Overthinking (Aşırı düşünme) Belirtileri
- Sürekli olarak geçmişte yaşanılan pişmanlıkları, olayları düşünmek.
- Geleceğe dair bir konu hakkında her ayrıntısını düşünmek, kurgulamak.
- Çok düşünmekten uykusuz kalmak.
- Önemli konularda karar verirken zorlanmak.
- Sürekli “eğer şöyle olsaydı ya da keşke” cümleleri kullanmak.
- Kesinliği olmayan düşünceler ve duygular arasında kaybolmuş hissetmek, bu düşünce ve duyguları düzenlemekte zorlanmak.
- Herhangi bir sohbet sırasında, karşıdaki kişinin söylediklerini takip etmekte ve konuşmakta zorlanmak.
Overthinking (Aşırı Düşünme) İle Başa Çıkma Yolları
- Kendinizi iyi hissettiğiniz aktivitelere yönelin. Aşırı düşünmeyi engellemenin yollarından biri yaparken keyif aldığınız aktivitelerle ilgilenmektir.
- Üzerinde aşırı düşündüğünüz konuları gözden geçirin. Özellikle yapamadıklarınız ya da sahip olamadıklarınıza mı odaklanıyorsunuz? Eğer öyleyse başarılarınıza ve sahip olduklarınıza odaklanmaya çaba gösterin.
- Düşüncelerinize verdiğiniz tepkileri gözlemleyin. Sizi genellikle nelerin endişelendirdiğini ve aşırı düşünmeye ittiğini anlamaya çalışın. Aşırı düşündüğünüz zamanlarda kendinizi nasıl hissediyorsunuz? Düşüncelerinizle birlikte ortaya çıkan duygularınıza odaklanın. Kendinize yönelik bu farkındalık durumu yaşadığınız problemi anlamlandırma konusunda sizi olumlu etkileyecektir.
- Aşırı düşünmenize yol açan kusurlarınız ise bunları kabul edin. Mükemmel olmak zorunda olmadığınızı düşünmeye çalışın. Hataları kabul edebilmek, yaşamınızda esnek davranabilmek için sizi motive edecektir.
- Uyuyamadığınız zamanlarda aşırı düşüncelere kapılmadan yataktan çıkın. Korkunuz ve endişeniz size uyuyamayacağınızı söylese bile bu durum geçicidir. Rahatlatıcı bir şeyler yapmayı seçin.
- Düzenli spor yapın. Spor yapmak, hem sağlığınızı hem de ruh halinizi iyileştirmenize yardımcı olacaktır.
Aşırı düşünme ile baş edebilme için yazılan bu içerik, kişinin günlük hayatına devam edebilmesi ve yaşam kalitesini artırması için faydalı olacağı düşünülmektedir. Ancak aşırı düşünme, pek çok psikolojik problemde görülebilen bir semptom olması ve kişinin sosyal yaşam, iş yaşamı ve kişilerarası ilişkiler alanında işlevselliğini olumsuz etkileyebilmesi nedeniyle profesyonel bir yardımı gerekli kıldığı unutulmamalıdır.
