Soğuk Algınlığı

Soğuk Algınlığı

Soğuk algınlığı nedir?
Soğuk algınlığı, bir üst solunum yolu hastalığıdır. Soğuk algınlığı yılın her mevsiminde görülebilen ve tüm dünyada yaygın olan bir hastalık türüdür. Genellikle farklı virüs kaynaklarından kaynaklanır. Geçiş dönemlerinde ve ani sıcaklık dönemlerinde özellikle aktiftir. Soğuk algınlığına neden olan yaklaşık 200 virüs bulunmaktadır. Bunlar arasında en yaygın deneyimlenenler Rinovirüsler Coronavirüsler, Adenovirüsler ve RSV'dir (Solunum Sinsitiyal Virüsü)’dir. Hapşırma ve öksürme ataklarıyla kanalize edilen virüsler, insanlara nefes aldıklarında bulaşıyor. Virüs vücuda girdikten sonra 2-3 saat içinde kırıklık, burun akıntısı, hafif ateş, gözlerde kızarma ve öksürük baş gösterir. 7 ile 10 gün içerisinde geçebilmektedir. Bu yazımızda sizler için soğuk algınlığı nedir, neden olur, belirti ve semptomları nelerdir, nasıl teşhis ve tedavi edilir gibi soruların cevaplarını bulabilirsiniz.


Soğuk algınlığına ne sebep olur?
Soğuk algınlığına neden olabilecek birden çok virüs bulunmaktadır. Ancak bunlar arasında en yaygın olanı Rinovirüs adı verilen tiptir. Soğuk algınlığına neden olan virüsler insan vücuduna ağız, göz veya burun yoluyla girer. Hasta bir kişi öksürdüğünde, hapşırdığında veya konuştuğunda virüs havadaki damlacıklar yoluyla yayılır. Soğuk algınlığı, mutfak eşyaları, havlular, oyuncaklar veya telefonlar gibi kontamine nesneleri paylaşan biriyle el ele temas yoluyla da yayılabilmektedir. Hasta bir kişiyle bu tür bir temastan veya maruz kaldıktan sonra ellerini yıkamadan dikkat, burun veya ağız bölgesine dokunan kişilerin virüse yakalanması muhtemeldir. Bazı faktörler, bir kişinin soğuk algınlığına yakalanma şansını yükseltebilir. Kronik bir hastalığı olan veya başka bir şekilde zayıflamış bağışıklık sistemi olan kişilerin soğuk algınlığına yakalanma riski daha yüksektir. Hem çocuklar hem de yetişkinler, mevsimlere göre sonbahar ve kış aylarında soğuk algınlığına karşı daha savunmasızdır. Ancak soğuk algınlığı her mevsimde bir risktir. Sigara dumanına maruz kalan kişilerin, üşüttükten sonra üşütme ve daha şiddetli soğuk algınlığı semptomları yaşama olasılığı daha yüksektir. Ayrıca alışveriş merkezleri, dini yapılar, okullar veya çok sayıda bireyin küçük bir alanda toplandığı uçaklar gibi yerlerde çoğu soğuk algınlığının yayılması için ideal alanlardır.

Soğuk algınlığının belirtileri nelerdir?
Soğuk algınlığı belirti ve semptomları genellikle enfeksiyona neden olan bir virüse maruz kaldıktan 1 ile 3 gün sonra ortaya çıkar. Bu belirti ve semptomlar kişiden kişiye değişmektedir. Sizler için soğuk algınlığının bazı belirti ve semptomlarını bir araya getirdik. Bunları aşağıda maddeler halinde bulabilirsiniz.

  • Burun akıntısı
  • Burun tıkanıklığı
  • Düşük ateş
  • Kendini iyi hissetmeme
  • Halsizlik
  • Vücut ağrıları
  • Baş ağrısı


Soğuk algınlığı nasıl teşhis edilir?
Soğuk algınlığının ortak belirtileri ve semptomları nedeniyle birçok vakanın teşhis edilmesi kolaydır. Bununla birlikte, doktor bakteriyel bir enfeksiyondan veya başka bir durumdan şüphelenirse, bu belirti ve semptomların diğer nedenlerini ekarte etmek için bir göğüs röntgeni veya başka testler isteyecektir. Üst solunum yollarına baktığımızda soğuk algınlığı en çok burnu etkiler ve burun iltihabı olarak da tanımlanır. Kişi genellikle kendi kendine teşhis koyabilmektedir. Fakat bu tedavi için yeterli değildir. Bu nedenle herhangi bir belirti veya semptomun fark edilmesi durumunda, derhal uzman doktora başvurulmalıdır.

Soğuk algınlığı nasıl tedavi edilir?
Soğuk algınlığı için doğrudan etkili bir tedavi yoktur. Antibiyotikler soğuk algınlığı virüslerine karşı bir işe yaramaz ve doktor tarafından teşhis edilen bakteriyel bir enfeksiyon olmadıkça kullanılmaz. Soğuk algınlığı tedavisi, hastalığın belirti ve semptomlarını hafifletmeyi amaçlar. Soğuk algınlığına karşı kullanılan çeşitli ilaçlar vardır. Bunlar öncelikle ağrı kesicileridir. Birçok kişi, soğuk algınlığı sırasında ateş, baş ağrısı ve farenjit için hafif, reçetesiz satılan ağrı kesicilere yönelir. Kişiler bu hafif ağrı kesicileri mümkün olan en kısa süre boyunca kullanmalı ve yan etkilerden kaçınmak için etiket talimatlarını kesinlikle takip etmelidir. Çocuklara verilen ağrı kesicilerin, özellikle bebekler veya çocuklar için tasarlanmış, reçetesiz satılan ağrı kesiciler olmasına dikkat edilmelidir. Yetişkinler 5 güne kadar dekonjestan damla veya sprey kullanabilirler. Bu ilaçların uzun süreli kullanımı yan etkilere neden olabilir. 6 yaşından küçük çocuklar asla dekonjestan damla veya sprey kullanmamalıdır. Benzer şekilde dört yaşından küçük çocuklara öksürük şurubu veya ilaç verilmesinden kaçınılmalıdır. Araştırmalar, bu ilaçların çocuklara fayda sağlamadığını gösteriyor. Daha büyük çocuklara öksürük veya soğuk algınlığı ilaçları verilmesi tavsiye edilmez. Soğuk algınlığı sırasında, özellikle çocuklara antihistaminikler, dekonjestanlar veya ağrı kesiciler gibi aynı etken maddeye sahip ilaçlar verilmemelidir. Soğuk algınlığı enfeksiyonlarının yaklaşık %80'i virüslerden, kalan %20'si ise bakterilerden kaynaklanır. Antibiyotik tedavisi genellikle sadece bakteriyel hastalıklarda uygulanır ve bu nedenle soğuk algınlığının antibiyotiklerle tedavisi mümkün değildir. Sadece semptomları azaltmaya ve süresini kısaltmaya yönelik tedavi yöntemleri olabilir.

Soğuk algınlığı durumunda yapılabilecekler nelerdir?
Soğuk algınlığı durumu fark edildiğinde, her ne kadar ciddi olduğu düşünülmese de uzman doktora başvurmak ve tedavi sürecini beraber yürütmek önemlidir. Bunun dışında yapılabilecekleri aşağıda sizler için bir araya getirdik.

  • Yeterli dinlenme
  • Bol sıvı tüketimi
  • Burun spreyi ya da damlası
  • Öksürük şurupları ya da pastiller
  • Burna tuzlu su çekme
  • Tuzlu su ile gargara yapma

Soğuk algınlığı durumunda hangi bölüme başvurulmalıdır?

Soğuk algınlığının herhangi bir belirti ve semptomunun fark edilmesi durumunda, hastalar hastanelerin Kulak, Burun, Boğaz bölümlerinden randevu alıp, uzman hekime başvurabilirler.

Yazının kaynakları
Mayo Clinic (2021). Common cold. Erişim tarihi Eylül 20, 2022.
NHS (2021). Common cold. Erişim tarihi Eylül 20, 2022.

Sosyal Medya'da Paylaş

Yazar Hakkında

CEPTE SAĞLIK

Cepte Sağlık; online aile sağlığı merkezidir. Türkiye'nin en büyük Fiziksel, Mental ve Sosyal Sağlık Platformunda yüzlerce alanında uzman doktor veya psikolog ile hemen online görüşme yapabilir, evde ...

WhatsApp