Yüz Felci

Yüz Felci

Yüz felci nedir?

Yüz felci, sinir zedelenmesi sebebiyle oluşan bir yüz hareket yetisi kaybıdır. Kişi yüz felci geçirdiğinde, yüzde bulunan kaslar zayıflar ve sarkar. Felç, yüzün tek tarafında olabildiği gibi iki tarafında da gerçekleşebilir. Yüz felci yavaş yavaş da olabilir aniden de gerçekleşebilir. Her ikisinin de kendi adına farklı sebepleri ve semptomları bulunur. Yüz felcinin iyileşmesi, sebebiyle yakından ilişkilidir. Bu yazımızda yüz felci nedir, neden olur, semptomları nelerdir, nasıl teşhis konur ve tedavi yolları nelerdir gibi soruların cevaplarını bulabilirsiniz. 

Yüz felci neden olur?

Yüz felcinin birden fazla sebebi olabilir. Ani gelişen ve yavaş yavaş gelişen yüz felci olarak iki ana gruba ayrılabilir. Aşağıda öncelikle akut hızlı gelişen yüz felci sebeplerinden bahsedeceğiz. Ardından da kronik- yavaş ilerleyen yüz felci sebeplerini ele alacağız. 

Akut hızlı gelişen felçler: 

  • Bell paralizisi: Bell paralizisi, yüzde bulunan kasların aniden zayıf düşmesine sebep olan bir durumdur. En sık görülen yüz felci nedenidir ve hala sebebi anlaşılabilmiş değildir. Bazı araştırmacılar, Bell paralizisi’ nin, yüzdeki kasları kontrol eden sinirlerde şişlik veya iltihaplanma sebebiyle olduğunu düşünüyorlar. Fakat iyi haber şu ki, tedavi uygulansa da uygulanmasa da yaklaşık 6 ay içinde iyileşir.
  • İnme: İnme, çok daha ciddi bir yüz felci sebebidir. Beyinde yüz kaslarının kontrolünden sorumlu olan sinirlerin hasar görmesi sonucu inme yaşanır. 
  • Herpes Zoster virüs enfeksiyonu
  • Guillain-Barre sendromu
  • Oto immün yüz felçleri
  • Lyme hastalığı
  • AIDS
  • Kawasaki hastalığı
  • Kulak kemiği kırıkları
  • Basınç travması
  • Doğum travması
  • Akut bakteriyel enfeksiyonlar
  • Kronik bakteriyel enfeksiyonlar
  • Sarkoidoz

Kronik-Yavaş gelişen felçler:

  • Habis tümörler
  • Yanak tükürük bezi tümörleri
  • İyi huylu tümörler
  • Kronik orta kulak iltihapları

Yüz felcinin semptomları nelerdir?

Yüz felcinin türüne göre semptomlarda değişiklik görülür. Sizler için en yaygın tür olan Bell paralizisi ve en ciddi felç türü olan inmenin semptomlarını bir araya getirdik. İnsanlar genellikle bu iki felç türünü birbirinden ayırmakta zorlanırlar. Fakat bazı semptomlar kesinlikle birbirinden ayrılır ve bunların varlığından veya yokluğundan, yüz felcine neyin sebep olduğu anlaşılabilir. Bu sebepleri aşağıda inceleyebilirsiniz. 

Bell paralizisi semptomları:

  • Yüzün bir tarafında gerçekleşen felç
  • Etkilenen tarafta göz kırpamama
  • Etkilenen tarafta ağzın sarkması
  • Tat duyusunda değişiklik
  • Geveleyerek konuşma
  • Salya miktarında değişiklik 
  • Kulağın arkasında ağrı veya acı hissetme
  • Yeme ve içmede zorluk 
  • Baş ağrısı
  • Etkilenen tarafta sese karşı aşırı hassasiyet

İnme semptomları:

  • Bilinç seviyesinde değişim
  • Kafa karışıklığı
  • Baş dönmesi
  • Koordinasyon kaybı
  • Görme bozuklukları 

İnme geçiren kişiler bazen gözlerini kırpabilirken, Bell paralizisi geçiren kişilerde bu imkansızdır. Semptomların farkına varılır varılmaz, doktora başvurulmalıdır. 

Yüz felcinin sebep olabileceği sıkıntılar nelerdir?

Yüz felci, sebebine bağlı olarak çok daha büyük sorunlara yol açabilir. Bu sıkıntılardan bazılarını sizler için seçtik ve aşağıda sıraladık. 

  • Yüz sinirlerine, geri dönüşü olmayan zarar verebilir
  • Sinir liflerinde düzensiz tekrar büyüme yaşanabilir. Bu düzensiz büyüme sonucunda, yeniden ve düzensiz bir biçimde büyüyen kasınız, hareket ettirmek istediğiniz kasınızla kaynaşabilir.
  • Kapanmayan gözde kısmi ya da tamamen körlük gerçekleşebilir. Bunun sebebi aşırı kuruluk veya kornea’da kazınma olabilir. 

Kimler yüz felci riski altındadır?

Özellikle Bell paralizisi sebepli olan yüz felci, bazı insanlarda daha sık görülür. Bell paralizisi’ nin tekrarlanma oranı genellikle çok düşüktür. Fakat böyle bir durumun olması, aile geçmişinde tekrarlayan Bell paralizisi ataklarının olduğunu işaret edebilir. Risk olasılığının daha yüksek olduğu insanları aşağıda sizler için sıraladık.

  • Özellikle hamileliklerinin 3. ayında olan kadınlar 
  • Doğumun ardından ilk haftası içinde olan kadınlar
  • Üst solunum yolu enfeksiyonuna sahip kişiler
  • Diyabet hastaları
  • Yüksek kan basıncına sahip kişiler
  • Obezite olan kişiler

Yüz felci teşhisi nasıl konur? 

Semptomlardan herhangi biri fark edildiğinde, uzman doktora başvurulur ve durum hakkında bilgi verilir. Sorunun ne olduğunu anlamak için hastadan kaşlarını kaldırması, gözünü kapatması, gülümsemesi veya kaşlarını çatması istenir. Tüm bunların ardından elektromiyografi testi, görüntüleme taramaları ve kan testi istenebilir. Bunlar sayesinde yüz felcinin sebebi hakkında daha fazla bilgi edinilir. 

Yüz felci nasıl tedavi edilir?

Bell paralizisi’ i geçiren insanlar tedavi olsa da olmasa da genellikle tamamen iyileşirler. Son araştırmalara göre, ağızdan alınan steroidler ve antiviral ilaçlar tam anlamıyla iyileşmeye yardımcı olabiliyor. Fizik tedavi kasları güçlendiren ve kalıcı hasarları önleyebilen bir diğer tedavi yöntemidir. Bell paralizisi’ nin en büyük riski gözlerde yarattığı etkidir. Felç yüzünden kapanamayan gözde kuruma olur ve dışarıdan gelen tüm yabancı maddelerin yaratacağı olası hasarlara açıktır. Bu gibi durumlarda gözyaşı damlaları kullanılır. Kortizon tedavisi bir diğer yöntemdir. İnme durumunda, beyinde hasarı önleme amacıyla bazı ilaçlara başvurulabilir. Diğer sebeplerden kaynaklanan yüz felcinde birçok farklı tedavi yöntemi mümkündür. Bunlar arasında ameliyat, hasar gören sinir veya kasların onarımı ya da alınması ve tümörlerin alınması vardır. Yüz felcinin yanında kontrol edilemeyen kas hareketleri fark edildiğinde, botoks uygulamasından da yararlanılabilir. 

Yüz felci ne kadar sürer?

Yüz felcinin iyileşme süresi sebebine bağlıdır. Sebep Bell paralizisi olduğunda, çoğu insan için bu süre en fazla 6 aydır. Nadir de olsa bu durumun hayat boyu kalıcı olduğu örnekler vardır. 

Yüz felci için hangi bölüme başvurulmalıdır?

Yüz felci geçirildiğinde, hasta olabildiğince hızlı bir şekilde doktora başvurmalıdır. Yüz felci için KKB, yani kulak-burun-boğaz, bölümlerinden randevu alabilirsiniz.


 

Yazının referansları

https://www.healthline.com/health/facial-paralysis

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/bells-palsy/symptoms-causes/syc-20370028

https://www.acibadem.com.tr/hayat/yuz-felci-nedir-tedavisi-nasildir/

 

Sosyal Medya'da Paylaş

Yazar Hakkında

CEPTE SAĞLIK

Cepte Sağlık; online aile sağlığı merkezidir. Türkiye'nin en büyük Fiziksel, Mental ve Sosyal Sağlık Platformunda yüzlerce alanında uzman doktor veya psikolog ile hemen online görüşme yapabilir, evde ...

WhatsApp