Hamilelikte hazımsızlık ve mide ekşimesi nedir?

Mide ekşimesi veya asit reflü gibi durumların da sebep olduğu hazımsızlık, hamilelikte sık görülür. Genellikle hormonal değişikliklerden ve büyüyen bebeğin midenize baskı yapmasından kaynaklanır.

Diyetinizde ve yaşam tarzınızda değişiklikler yaparak hazımsızlık ve mide ekşimesinin hafifletilmesine yardımcı olabilirsiniz ve hamilelikte kullanılması güvenli olan ilaçlar vardır, bunları doktor tavsiyesi ile kullanmak çözüm olabilmektedir.

Mide yanması nedir?

Mide ekşimesi olarak da bilinen mide yanması, göğsünüzde bir yanma hissinin oluşmasına neden olmaktadır. Rahatsız edici his boğazınızdan yukarı doğru tırmanarak boğazınızda ve göğsünüzde yanıyormuş hissine sebep olur. Ayrıca boğazınızın arkasında acı veya ekşi bir tat hissetmeniz oldukça normaldir. Bu acı ve ekşi tat sebebiyle bu durum, halk arasında mide ekşimesi olarak bilinmektedir.

Halk arasında “mide ekşimesi” olarak adlandırılan bu durum, kalbinizle ilişkili değildir, sindirim sistemini etkilemektedir. Mide asidi midenizden yemek borunuza hareket ettiğinde ortaya çıkan asit reflü nedeniyle oluşmaktadır. Yemek borusu, midenize yiyecek, sıvı ve tükürük taşıyan tüp şeklindeki sindirim sistemi organıdır. Göğsün ortasından geçtiğinden bu bölgede yanma hissedilmektedir. Bir çok kişi göğüste oluşan yanma sebebiyle kalbinden şüphelenebilir bu sebeple doktor kontrolüne gitmek kişinin rahatlaması açısından önemlidir.

Yemek borusu ile mide arasındaki bölgede alt özofagus(yemek borusu) sfinkteri yani LES ismi verilen bir kas vardır. Yiyeceklerin geçmesine izin vermek için açılır, ardından asidin yemek borunuzu tahriş etmemesi için kapanır. Ancak alt özofagus sfinkteri düzgün kapanmazsa asit yemek borunuza girerek mide ekşimesine neden olabilir.

Hamilelikte hazımsızlık ve mide ekşimesi neden olur?

Mide ekşimesi, kadınların hamilelik sırasında yaşadığı standart bir semptomdur. Hamilelik sürecinde değişiklik gösteren hormonlar ve vücuttaki değişiklikler mide yanmasına sebep olmaktadır.

Hamilelikte asit reflü nedir?

İnsanlar "mide ekşimesi" ve "asit reflü" terimlerini aynı şeyi ifade etmek için kullanırlar.

Ancak bu iki durumun aslında tanımları birbirinden farklıdır:

* Asit reflü, alt özofagus sfinkterinin kapanması gerektiği halde kapanmadığı durumları ifade eder. Bu durum, mide asidinin midenizden yemek borunuza gitmesine sebebiyet verir. (Gastroözofageal reflü hastalığı veya GÖRH, şiddetli bir asit reflü formu olabilmektedir.)

* Mide ekşimesi, göğsünüzde ağrı veya yanma hissi asit reflü belirtisi olabilir.

Kadınlar hamilelik sırasında asit reflü yaşayabilir ve değişen hormon seviyeleri ve bebeğin büyümesi nedeniyle mide ekşimesi yaşayanması normaldir. Mide ekşimesi asit reflü ile aynı şey değil, asit reflünün yalnızca bir semptomudur.

• Hamilelikte hazımsızlık nedenleri:

Hazımsızlık belirtileri, midenizdeki asit, mide zarını veya yemek borusunu tahriş ettiğinde ortaya çıkar. Bu durum ağrıya ve yanma hissine neden olur.

Hamileyken, aşağıdaki nedenlerden dolayı hazımsızlığa sahip olma olasılığınız daha yüksektir:

* Hormonal değişiklikler

* Büyüyen bebeğin karına baskı uygulaması

* Mide ve yemek borusu arasındaki kasların gevşeyip, mide asidinin geri dönmesine izin vermesi

Aşağıdaki durumlarda hamilelikte hazımsızlığa yakalanma olasılığınız daha yüksek olabilir:

* Hamile kalmadan önce hazımsızlık yaşadıysanız

* Daha önce hamile kaldıysanız

* Hamileliğin ileri aşamalarındaysanız risk daha yüksektir.

• Hamilelik sırasında mide ekşimesi nedenleri:

* Hormon seviyelerinin değişmesi

* Yemek borusu sfinkterinin gevşemesi: Hamilelik hormonu olarak adlandırılan progesteron, alt özofagus sfinkterinin gevşemesine neden olabilir. Gevşediğinde mide asidi yemek borusuna doğru hareket edebilir.

* Rahim genişlemesi: Bebeğiniz büyüdükçe rahminiz de büyür. Bu durum midenizin sıkışmasına sebep olarak mide yanmasına sebebiyet verir.

Hamilelikte hazımsızlık ve mide ekşimesi belirti ve semptomları nelerdir?

Hazımsızlık ve mide ekşimesi belirtileri şunlardır:

* Göğüste yanma hissi veya ağrı

* Tok, ağır veya şişkin hissetmek

* Geğirme

* Hasta hissetmek veya hasta olmak

Semptomlar genellikle yemek yedikten veya içtikten hemen sonra ortaya çıkar, ancak bazen yemek yeme ve hazımsızlık gelişimi arasında bir gecikme olabilir.

Hamileliğinizin herhangi bir noktasında semptomlar yaşayabilirsiniz, ancak bunlar 27. haftadan itibaren daha sık görülür.

Hamilelikte hazımsızlık ve mide ekşimesi nasıl teşhis edilir?

Doktorunuz belirtilerinizi sorabilir ve ağrılı olup olmadığını anlamak için göğsünüzün ve karnınızın farklı bölgelerine hafifçe bastırarak sizi muayene edebilir. Bu rahatsızlık doktorun fizik muayenesi ve size soracağı sorular ile teşhis edilmektedir. Bunun dışında doktorunuz gerekli görürse çeşitli testler ile hazımsızlık ve mide ekşimesinin esas sebebini kesinleştirebilir. Ancak özellikle hamilelerde bu durum oldukça yaygın olduğundan genellikle teste gerek kalmadan teşhis konulmaktadır.

Hamilelikte hazımsızlık ve mide ekşimesi nasıl tedavi edilir?

Diyetinizdeki ve yaşam tarzınızdaki değişiklikler, özellikle durumunuz hafifse, semptomlarınızı kontrol etmek için yeterli olabilir.

• Sağlıklı beslenin:

Mideniz çok doluysa hazımsızlık yaşama ihtimaliniz daha yüksektir. Hamileyseniz, normalden daha fazla yemek size cazip gelebilir, ancak bu sizin veya bebeğiniz için iyi olmayabilir.

• Yeme ve içme alışkanlıklarınızı değiştirin:

Yeme alışkanlıklarınızdaki değişikliklerle hazımsızlığınızı kontrol altına alabilirsiniz.

Günde 3 kez büyük öğünler yerine sık sık küçük öğünler yemek, gece yatmadan önceki 3 saat içinde yemek yememeye yardımcı olabilir. Kafein içeren içecekleri ve zengin, baharatlı veya yağlı yiyecekleri kesmek de semptomları hafifletebilir.

• Dik durun:

Yemek yerken dik oturun. Bu midenizdeki baskıyı azaltacaktır. Yatağa gittiğinizde başınızı ve omuzlarınızı yukarı kaldırmak, uyurken mide asidinin yükselmesini engelleyebilir.

• Sigara içmeyi bırakın:

Sigara içtiğinizde, soluduğunuz kimyasallar hazımsızlığınıza katkıda bulunabilir. Bu kimyasallar, boğazınızın alt ucundaki kas halkasının gevşemesine neden olarak mide asidinin daha kolay geri dönmesini sağlar. Bu durum asit reflü olarak bilinir.

• Alkolden kaçının:

Alkol almak hazımsızlığa neden olabilir. Hamilelik sırasında, bebeğe uzun süreli zarar verebilir. Hamilelikte alkol almamak en güvenlisidir.

Hamilelikte hazımsızlık ve mide ekşimesi için hangi bölüme başvurulur?

Semptomlarınızı yönetmek için yardım istiyorsanız veya diyet ve yaşam tarzınızdaki değişiklikler işe yaramıyorsa Kadın hastalıkları ve doğum bölümünden veya Gastroenteroloji bölümünden randevu alabilirsiniz. Burada doktorunuz size hamilelikte zararı olmayacak ilaçlar önerebilir veya ilaçsız tedavi yollarını anlatabilir.

Yazının kaynakları

NHS(2020). Indigestion and heartburn in pregnancy. Erişim tarihi Ekim 13, 2022.

Clevelandclinic(2021). Heartburn During Pregnancy. Erişim tarihi Ekim 13, 2022.