Omuz ağrısı nedir?

Üst kol kemiği (humerus), kürek kemiği (skapula) ve köprücük kemiğinden (klavikula) oluşan, vücudun en büyük eklemi olan ve 4 yöne hareket edebilen eklem omuz eklemidir. Burası pek çok yumuşak doku ile birbirine bağlıdır ve stabil bir hâldedir. Omuz ağrısı, sıklıkla kemikleri çevreleyen ve hareketini sağlayan yumuşak doku zedelenmelerinden sonucunda ortaya çıkar.

Omuz ağrısı neden olur?
Omuz ağrısının birçok farklı nedeni olabilmektedir. Omuz sıkışma sendromu olarak da bilinen subakromial impingement, omuz ağrısı nedenleri arasında en sık görülenidir. Kolun baş seviyesinin üzerine kaldırmasıyla yapılan uzanma ve cam silme gibi hareketler sonucunda oluşabilen omuz sıkışması, omuz bölgesinde bulunan tendonların, yine bu bölgede bulunan kemik yapılarının arasına sıkışması ile ortaya çıkmaktadır. Tendinit ve bursit olarak bilinen rahatsızlıkların oluşumunun altında ise aynı harekete bağlı olarak sadece bir tendonun ya da rotator kılıfının yaralanması yatmaktadır. Omuz ekleminin dışında gelişebilen rahatsızlıklar bazen bu bölgeye de yansır ve omuz ağrısına sebebiyet verir. Bu rahatsızlıklardan bazıları sırasıyla omuz sinirlerinde oluşan iltihaplanma, dolaşım bozuklukları, kalp ve akciğer rahatsızlıkları, boyun fıtıkları, iç organlarda bulunan sistemik hastalıklar, torasik çıkış sendromu, tümör varlığı, diyabet ve fibromiyaljidir. Bunlar sonucunda omuz da ciddi bir ağrı hissedilebilir. Akut olarak gelişen omuz ağrılarının altta yatan sebebi genellikle kas ve tendonlarda yaşanan zedelenmelerdir. Eğer bu gibi bir durumla karşı karşı kalınırsa, omzu hareket ettirmemek ve derhal uzman bir hekime başvurmak çok önemlidir. Bu süreçte 15 dakikalık soğuk pres uygulaması, akut olarak gelişen omuz ağrılarına iyi gelmektedir. Bu gibi durumlarda yapılan aygın ve büyük bir hata omuz askısı yöntemidir. Omuz ekleminin kullanımında kısıtlama amacıyla başvurulan bu yöntem donuk omuz olarak da bilinen bir rahatsızlığa sebebiyet verebilmektedir. Bazen sadece geceleri hissedilen ya da ağrısında artış olan bir omuz ağrısı hissedilir. Bunun sebebi omuz çevresinde oluşan yumuşak doku tümörleri olabilmektedir. Omuz ağrısının ormalde 2 gün içerisinde iyileşir Fakat bu sürenin uzaması durumunda derhal bir doktora başvurulmalıdır çünkü altta yatan sebep daha ciddi olabilir. Bunlar dışında rastlanan omuz ağrısı nedenleri aşağıda bulabilirsiniz.

• Bursit: Bursit, Kesecik iltihabı olarak bilinir. Bu rahatsızlık, kemik ve yumuşak doku arasında bulunan ve sürtünmeyi azaltan, içi sıvı dolu kesecikler iltihaplandığında oluşmaktadır.
• Fibrozit: Bazen kişiler kötü bir pozisyondayken omuzlarını kullanmaya çalışırlar. Bu gibi durumlarda kaslar gevşeyemez ve ağrı oluşur.
• Donuk Omuz: Yukarıda da bahsedildiği gibi, omuz hareketlerinde bir kısıtlanma yaşandığında omuz eklem kapsülünde bir sertleşme oluşur. Bu da ağrıya sebebiyet verebilmektedir. Bu kısıtlamanın sebebi kişiden kişiye değişmektedir.
• Omuz Çıkıkları: Kemik uçlarında zorlanmalar oluştuğunda omuz eklemlerinde ağrılar oluşabilmektedir.

Omuz ağrısı nasıl teşhis edilir?

Omuz ağrısı şikâyeti olanlar ilk iş olarak hastanelerin ilgili bölümlerine ve uzman hekimlerine başvururlar. Bunun ardından hekim hastanın öyküsünü dinler ve ardından fizik muayenesine başlar. Fizik muayenede edindiği bilgilere göre başka teşhis yollarına başvurabilir. Bunlardan biri radyolojik görüntüleme yöntemidir. Bu yöntemle omuz bölgesini inceler. Ağrıya sebep olan rahatsızlığın tanısı konduktan sonra uygun tedavi düzenlenir Omuz ağrılarının büyük bir bölümü, omuz ekleminde bulunan yumuşak dokunun zedelenmesinden kaynaklanır. MR görüntülemesi bir başka yöntemdir. Omuz bölgesinde yer alan kemik ve diğer dokuların ayrıntılı olarak incelenmesi ile birlikte kesin teşhis koyulabilir. Ancak bazı vakalarda fark edilmiştir ki, röntgen ve bilgisayarlı tomografi tek başına yeterli olamamaktadır. Bu nedenle omuz ağrısı teşhisinin kesinleşmesi için multidisipliner bir yaklaşıma ihtiyaç duyulmaktadır. Örneğin travmalara bağlı olarak sinir yaralanması oluşan hastalar için hekim EMG yapılmasını isteyebilir.

Omuz ağrısı nasıl tedavi edilir?

Omuz ağrısı insanlar tarafında sık sık yaşanan ve hayat kalitesinin düşmesine ve bazı durumlarda günlük işlerini yapmasına engel olan bir durumdur. Genellikle kas zorlanması ve yanlış harekete bağlı olarak gelişen omuz ağrıları kısa süre içinde kendiliğinden iyileşirken, 2 günden fazla süren omuz ağrılarında iyileşme olmaması durumunda uzman bir hekime danışmak faydalıdır. Eğer omuz ağrısının sebebi travmatik ise, acil müdahale şarttır. Kişi derhal bir hastaneye ve uzman hekime başvurmalıdır. Tedavi kişiden kişiye değişmektedir. Bazen basit ağrı kesiciler yeterli olsa da, bazı vakalarda multidisipliner yöntemler uygulanabilir.  Bazı durumlarda kişi yalnızca basit ağrı kesici ilaçlar ile iyileşebilir. Fakat bazen hastanın iyileşmesi multidisipliner bir yaklaşıma ihtiyaç duyar.

Omuz ağrısı nasıl önlenir?

Her ne kadar koşulları kontrol edemesek de, hayatımızdaki bazı şeylere dikkat ederek, riskleri azaltmamız mümkündür. Omuz ağrısının oluşmasını önlemek adına dikkat edebileceğimiz birkaç unsur bulunmaktadır. Aşağıda bazı önlem yolunu maddeler halinde bulabilirsiniz.

• Omuzu zorlayacak hareketlerden ve ağır yük taşımaktan kaçınma.
• Sıcak günlerde araç içinde klimanın üflediği soğuk havanın direkt vücuda gelmesini önleme
• Yüksekten eşya alma ya da koyma gibi uzun süre ile kolların baş seviyesinin üstünde tutulması gereken hareketlerden kaçınma
• Oturma pozisyonunda kolları dirsek bölgesinden destekleme
• Günde birkaç kez kolları sırt bölgesine ve enseye koyarak egzersiz yapma

Omuz ağrısı için hangi bölüme başvurmak gerekir?

Omuz ağrınız olduğu taktirde, en kısa sürede hastanelerin Fizik Tedavi bölümlerinden randevu alabilirsiniz.

Yazının kaynakları

NHS (2021). Shoulder Pain. Erişim tarihi Eylül 20, 2022