Psikodiyet nedir?
Psikodiyet; psikolog ve diyetisyenin birlikte çalıştığı multidisipliner bir programdır. Danışana sunulan beslenme ve psikolojik danışmanlık hizmetine psikodiyet diyoruz. İnsan biyopsikososyal bir varlıktır ve diyette de bütünüyle ele alınmalıdır. İnsan yaşamında fizyolojik durum, psikolojik durum ve sosyal koşullar birbirleriyle bağlantılı olduğu için beslenme ve psikolojik danışmanlığın yani psikodiyetin daha verimli olduğunu görüyoruz.
Kişilerde yeme bozuklukları fiziksel bir hastalık veya hormonal sebeplere bağlı ise bu durum patolojiktir fakat kişi açlık hissetmediği halde sürekli yemek yemeye yöneliyor ise bu durumu psikopatolojik olarak değerlendirebiliriz. Yemek yeme davranışımız doğduğumuzdan andan itibaren şekillenmeye başlar. Bebeklikte bakım veren (genellikle anne) kişiden gıdayı ve sevgiyi aynı anda aldığımız için hem fiziksel hem ruhsal doyumu bir arada hissederiz. Bundan dolayı ilerleyen yaşlarımızda sadece fiziksel değil ruhsal doyum ve doyumsuzluklarımızın da yeme davranışımız üzerinde etkisi vardır. Kişiler özellikle bazı duygu durumlarında sinirliyken, stresliyken, mutsuzken hatta mutluyken de dürtüsel davranıp kontrolsüz beslenirler. Sadece ana yemekler değil, pasta-börek ve abur cuburlar da fazlaca tüketilir. Kişi ne kadar yediğinin farkında olmaz ve kilo problemi yaşamaya başlayabilir. Devamında ise özgüven kaybı, sosyalleşmekten kaçınma gibi durumlar ortaya çıkabilir ve bu noktada ise psikoloğun desteğine ihtiyaç duyulabilir. Ayrıca anoreksiya ve blumia gibi psikolojik rahatsızlıklar yeme alışkanlığını doğrudan etkiler. Bunların dışında kadınlarda regl dönemi ve öncesinde gözlenen sendromlar da dahil psikopatolojik durumlarda kişilere sağlıklı beslenme alışkanlığı kazandırmada psikologların payı büyüktür. Tabi ki yeme bozuklukları sadece aşırı yeme, kilo almaktan ibaret değildir. Kişi stresli dönemlerden geçerken yemek yiyememe, iştahsızlık gibi sorunlar da yaşayabilir. Psikolojik sorunların eşlik ettiği yeme bozukluklarında kilo kaybı da sıklıkla karşılaşılan bir durumdur. Özellikle depresyon ve travma sonrası stres bozukluğunda kişilerin kilo verdiği de gözlenir. Bu durumda ise önce kişinin psikolojik sorunları üzerine çalışılıp sonra doğru beslenme programıyla kaybedilen kilolar geri alınabilir.
Bilişsel-Davranışçı Terapi uygulamaları psikodiyette önerilen ve fayda sağlanan yaklaşımdır. Kişiye yemek yeme alışkanlığı ile ilgili farkındalık kazandırmak temel hedeflerdendir. Kişiye özel hazırlanan çalışmalarla kişinin yeme bozukluğundaki psikololojik faktörler saptanır ve terapi süreci başlar. Diyette motivasyon çok önemlidir ve bu süreçte motivasyonel görüşmeler de yapılır. Psikologlar ve diyetisyenler beraber çalışarak kişiye hem sağlıklı beslenme alışkanlığı kazandırabilir, hem de kişinin bunu devam ettirmesini sağlayabilir. Eğer diyetisyene gitseniz de diyet listesine uyamıyorsanız veya uyup kilo verdikten sonra aynı düzeninize dönüp geri kilo alıyorsanız ve bunun yanında bunun fizyolojik bir nedeni olmadığını patolojik testler sonucunda teyit ettiyseniz mutlaka psikodiyet programına başvurmalısınız.
